ESPAZO ÚNICO

Os principais ecosistemas do Parque Nacional das Illas Atlánticas de Galicia son:

  • Ecosistemas litorais: praias e sistemas dunares; cantís.
  • Ecosistemas submarinos: fondos rochosos, bancos de area, fondos de maërl, fondos de cascaño e bosques de algas.
  • Matogueiras costeiras: atlánticas e submediterráneas.

A FLORA

A luz e as ondas, xunto coa profundidade e as características do substrato, condicionan a distribución da FLORA MARÍTIMA:

Na cara oeste das illas, onde bate coa forza o mar, hai refuxios da corrente onde se poden atopar algas pardas dos xéneros Laminaria e Saccorhiza, que forman auténticos bosques submariños.

Tamén destacan os fondos de maërl, que están formados pola agregación de miles de algas coralináceas de pequeno tamaño e de varias especies.

A FLORA TERRESTRE debe protexerse da secura, a sal e o vento, e conforma paisaxes moi diferenciadas grazas á súa variada vexetación:

    • Nas praias e dunas: ao ter grande aridez, obrigan ás plantas a adaptarse mediante cores claras que reflictan a luz, raíces moi profundas que lles permitan acceder ás reservas de auga, bulbos de reserva de auga, etc. Son plantas de distribución moi restrinxida e de protección obrigada.

      A azucena de mar, o barrón e o alhelí de mar son algunhas das especies representativas destes medios. Máis escasas, pero de grande importancia, son a camariña e a Armeria pungens.

  • Nos cantís: ao ser zonas de escaso substrato e estar expostos a ventos fortes cargados de salitre, só permiten a supervivencia de plantas que se adaptaron con raíces profundas entre as fendas de granito, como o pirixel de mar, a a herba de namorar ou a macela mariña.

    Destaca, ademais, a Angelica pachycarpa como planta exclusiva do noroeste peninsular, asociada aos cantís frecuentados por colonias de gaivotas.

  • Nas matogueiras é fácil atopar especies como o toxo e algunhas especies de carácter submediterráneo como o trobisco e o jaguarzo negro. Como especie propia desta matogueira, podemos destacar Cytisus insularis, unha retama exclusiva do Parque.
  • Nas Illas Cíes, Ons e Sálvora, nas zonas máis protexidas do vento oceánico, atopamos pequenos bosques de árbores autóctonas, principalmente carballo melojo. En Cortegada, pola súa situación máis abrigada no interior da ría de Arousa, os seus bosques estendense por case toda a illa e teñen maior diversidade de árbores: loureiros (con exemplares que acadan os 12 metros), salgueiros, carballos e amieiros. Por outra banda, nas illas plantáronse eucaliptos, piñeiros e acacias, sobre os que agora se traballa para a súa eliminación e así recuperar os ecosistemas naturais propios.
Dunas nas Illas Cíes.
Bosque en Cortegada.
O espiñeiro albar de Cortegada pode ter uso medicinal.

A FAUNA

A gran variedade de ambientes no medio mariño do Parque Nacional das Illas Atlánticas de Galicia proporciona unha elevada diversidade da súa fauna, que o caracteriza e faino único:

Nas zonas rochosas, máis batidas polo mar, habitan organismos que desenvolveron mecanismos para fixarse ás rochas: percebes, arneiróns, mexillóns, ourizos de mar, etc.

Desde a franxa intermareal, e á medida que aumenta a profundidade, refúxianse entre as fendas ourizos de mar, anémonas, bigaros, cangrexos, gobios ou polbos.

Os fondos de area, ao carecer de substrato fixo, condicionan a algúns organismos a vivir soterrados, como é o caso das navallas, os berberechos ou as ameixas, mentres que outros se mimetizan sobre a superficie como o rodaballo, o choco ou o cangrexo ermitán.

Outros fondos móbiles son os formados por algas calcáreas, chamados de maërl, e os fondos de cascallo, compostos por restos de cunchas.

A abundancia de organismos mariños sostén poboacións de aves mariñas como as gaivotas patiamarelas e os corvos mariños cristados, que constitúen importantes colonias a nivel mundial e, en menor medida, gaivota escura, paíño europeo e a pardela cincenta. Tamén aproveitan estes recursos as aves invernantes ou en paso migratorio, como o corvo mariño grande, o mascato, a pardela balear, o arao romeiro e o carrán cristado.

Nas zonas de menor influencia mariña habitan aves como o falcón peregrino, anfibios como a píntega, réptiles como o escáncer de cinco dedos e a lagarta ocelada, ou insectos como a escasa bolboreta Zerynthia rumina.

Os mamíferos son escasos no Parque, aínda que son abundantes os coellos (que practicamente non teñen depredadores) e, nos últimos anos, reapareceu a nutria.

Mexillóns nas rochas.
Exemplar de polbo (Octopus vulgaris) nas profundidades mariñas.
Gaivota nun dos cantís.
Corvo mariño sacando a sua plumaxe ao sol.
As píntegas e os coellos abundan no Parque.